7 września weszły w życie zmiany w przepisach Kodeksu pracy. Zmianom uległy kwestie:
- mobbingu,
- dyskryminacji i równego traktowania,
- świadectw pracy
- przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy
- szczególnych uprawnień pracowników – innych (niż matka/ojciec) członków najbliższej rodziny
Mobbing
Zgodnie z nowym brzemieniem art 943 § 4 Kodeksu pracy „Pracownik, który doznał mobbingu lub wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.” W wyniku nowej treści, pracownik może uzyskał możliwość dochodzenia odszkodowania w sytuacji, gdy nie rozwiązał stosunku pracy, lecz poniósł konkretną szkodę poprzez stosowanie wobec niego zachowań mobbingowych.
Dyskryminacja i równe traktowanie
Istotnymi zmianami w zakresie dyskryminacji i równego traktowania w zatrudnieniu jest wykreślenie sformułowania „a także bez względu na” w art. 113 i 183a Kodeksu pracy. Nowy zapis wymienionych artykułów istotnie wzmacniają ochronę pracownika. Po tych zmianach, każde nierówne traktowanie pracownika, którego nie będzie można uzasadnić obiektywnymi przyczynami, będzie można uznać za naruszenie przepisów prawa.
Świadectwo pracy
Nowelizacja Kodeksu pracy obszernie zaingerowała w kwestie świadectwa pracy.
- Wydłużenie terminów.
Wydłużeniu uległ termin związany ze sprostowaniem świadectwa pracy. Przed zmianami pracownik w sytuacji gdy dopatrzył się błędu w świadectwie pracy mógł wystąpić do pracodawcy o sprostowanie w terminie 7 dni, obecnie ten termin został wydłużony do 14 dni od otrzymania świadectwa pracy. Natomiast, jeżeli pracodawca nie uwzględni wniosku pracownika, będzie miał on 14 dni (zamiast dotychczasowych 7 dni) na skierowanie sprawy do sądu.
2. Wydawanie świadectwa pracy
Zgodnie z nowym zapisem art. 97 § 1 Kodeksu pracy wydanie świadectwa pracy ma nastąpić w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, pod warunkiem, że nie nawiązuje z nim kolejnego stosunku pracy w terminie 7 dni od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy o pracę. Istnieje również możliwość dostarczenia świadectwa pracy w terminie 7 dni, jedynie w sytuacji, gdy z przyczyn obiektywnych wydanie tego dokumentu nie było możliwe w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.
3. Niewydanie świadectwa pracy
Artykuł 282 § 1 został doprecyzowany i wprowadził sankcje za nieterminowe wydanie świadectwa pracy, przed zmianami pracodawca podlegał grzywnie jedynie za niewydanie świadectwa pracy.
4. Nowe przepisy
Do Kodeksu pracy wprowadzono prawo do wystąpienia do sądu pracy z żądaniem wydania świadectwa pracy. Jeżeli pracodawca nie istnieje albo z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy jest niemożliwe, pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy.
Przedawnienie roszczeń
Doprecyzowaniu uległ również art. 292 Kodeksu pracy, który to wprost wskazuje, iż jeśli dana strona zamierza powołać się na przedawnienie roszczenia, musi podnieść w sprawie zarzut przedawnienia. Przed zmianami brak było jasno brzmiących przepisów, czy sąd powinien uwzględniać upływ przedawnienia z urzędu czy tylko na wniosek strony procesu.
Szczególne uprawnienia dla członków rodziny
Po 7 września rozszerzeniu uległ krąg osób uprawnionych do urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego o pracownika, innego niż pracownik-ojciec wychowujący dziecko, czyli członka najbliższej rodziny, np. dziadka, babcię, brata, siostrę.
W związku z tymi zmianami członkowie najbliższej rodziny uzyskują szczególne uprawnienia związane z korzystaniem z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego:
- zostają objęci ochroną przed zwolnieniem. Pracodawca nie może rozwiązać z nimi umowy w trakcie korzystania z urlopu macierzyńskiego/rodzicielskiego (zmiana w art. 177 § 5 Kodeksu pracy),
- bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego, będą mogli skorzystać z urlopu wypoczynkowego (zmiana w art. 163 § 3 Kodeksu pracy),
- będą mogli żądać przywrócenia do pracy oraz wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, w razie wypowiedzenia umowy na czas określony z naruszeniem przepisów (zmiana w art. 47 Kodeksu pracy i zmiana art. 57 § 2 Kodeksu pracy),
- będzie im przysługiwać roszczenie o odszkodowanie, roszczenie o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne albo o przywrócenie do pracy – w przypadku gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej czas określony w trakcie urlopu macierzyńskiego/rodzicielskiego nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy. Obowiązujące przepisy dają tylko możliwość ubiegania się o odszkodowanie (zmiana art. 50 § 5 Kodeksu pracy).